پرسش و پاسخ در زمینه علوم اجتماعی محاسباتی

در این نوشتار قصد داریم به برخی سوالات متداول در زمینه علوم اجتماعی محاسباتی پاسخ دهیم.

علوم اجتماعی محاسباتی چیست؟

علوم اجتماعی محاسباتی عبارت است از: کاربرد روش‌های محاسباتی در دادگان پیچیده‌ (و معمولا حجیم) رفتاری انسان‌ها

منظور از علوم اجتماعی چیست؟

جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، اقتصاد، روان‌شناسی و سیاست‌گذاری

منظور از «محاسباتی» چیست؟

علم داده، شبیه‌سازی رایانه‌ای، آمار و ریاضیات

مختصات علوم اجتماعی محاسباتی در علوم چیست؟

علوم اجتماعی محاسباتی داده‌محور چیست؟

جمع‌آوری و تحلیل کلان‌داده‌هایی مانند رسانه‌های اجتماعی، ویکی‌پدیا، گوگل و اپلیکیشن‌ها جهت بررسی یا تولید فرضیه‌های‌ علوم اجتماعی

آیا هر تحلیل‌گر رسانه‌های اجتماعی متخصص علوم اجتماعی محاسباتی محسوب می‌شود؟

خیر.

تنها در صورت وجود سه رکن اصلی علم داده، آمار و تئوری‌های علوم اجتماعی می‌توان یک فرد را متخصص علوم اجتماعی محاسباتی نامید.

آیا علوم اجتماعی محاسباتی تنها راه تحلیل رسانه‌های اجتماعی است؟

خیر.

متخصصین علوم اجتماعی با روش‌هایی مانند مصاحبه، نظرسنجی و آزمایش‌های کنترل‌شده، و متخصصان علوم رایانه با انواع روش‌های محاسباتی مانند علم داده و شبیه‌سازی می‌توانند به تحلیل رسانه‌های اجتماعی بپردازند.

آیا صرف جمع‌آوری و تحلیل دادگان رسانه‌های اجتماعی با روش‌هایی مانند یادگیری ماشین مصداق علوم اجتماعی محاسباتی است؟

خیر.

در علوم اجتماعی محاسباتی همواره احتیاج به نظریه داریم. بدین‌صورت که از نظریه‌های علوم اجتماعی شروع می‌کنیم و نتایج تحلیل دادگان را نیز با آن نظریه‌ها تفسیر می‌کنیم.

البته این بدان معنی نیست که “تمامی” پژوهش‌های یک متخصص علوم اجتماعی محاسباتی باید ازین قاعده پیروی کند.

معمولا به تحلیل دادگان دیجیتال اجتماعی بدون حضور نظریه‌‌های اجتماعی مرتبط و استفاده از آمار پیشرفته، Social Informatics گفته می‌شود.

آیا این رشته در ایران وجود دارد؟

فعلا خیر

علی‌رغم وجود محققان این حوزه در ایران متاسفانه هنوز به صورت رشته یا گرایش مستقل دانشگاهی در ایران وجود ندارد. جهت آشنایی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی جهان که این رشته را ارائه می‌دهند به لینک زیر رجوع کنید.